เส้นทางอาชีพ Consultant ในไทย | ตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงปลายทาง ตำแหน่ง เงินเดือน หน้าที่

อาชีพ Consultant หรือที่ปรึกษา เป็นหนึ่งในสายอาชีพที่หลายคนอยากทำ เหตุผลก็ง่าย ๆ เพราะอาชีพนี้มีโอกาสการขึ้นตำแหน่งเร็ว เงินเดือนสูง และมี skilที่มาสามารถใช้ได้ทุกที่ทั่วโลก

Consultant คือผู้เชี่ยวชาญที่เข้ามาช่วยองค์กรในการวิเคราะห์ปัญหาทางธุรกิจ ออกแบบทางออกหรือวิธีแก้ไข และวางแผนการดำเนินการให้บรรลุผล โดยไม่ได้เป็นพนักงานประจำของบริษัทนั้น ทำงานแบบ project-based ซึ่งหมายความว่าแต่ละโปรเจกต์มีระยะเวลาและเป้าหมายที่ชัดเจน ให้มีความท้าทายและหลากหลาย แต่ในขณะเดียวกันก็ได้เรียนรู้จากหลายธุรกิจและอุตสาหกรรมต่างๆ สายงาน Consultant มีความหลากหลายพอสมควร ตั้งแต่ Strategy Consultant ที่ช่วยวางกลยุทธ์ระยะยาว Technology Consultant ที่ดูแลเรื่อง IT transformation Data Consultant ที่วิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก HR Consultant ที่จัดการเรื่ององค์กร จนถึง ESG Consultant ที่เกี่ยวข้องกับความยั่งยืน การเติบโตของ Consultant ในแต่ละสายมีความแตกต่าง แต่โครงสร้าง career path มีความคล้ายกัน หากคุณสนใจเข้าสายนี้หรือกำลังพิจารณาเปลี่ยนอาชีพมา Consultant สิ่งที่ควรรู้คือ Career Path เป็นอย่างไร ทำอะไรในแต่ละขั้นตอน มีเงินเดือนเท่าไหร่ และที่สำคัญที่สุด Skill ไหนที่ตลาดจริง ๆ ต้องการและคาดหวัง บทความนี้จะช่วยให้คุณเห็นภาพครบวงจรของสาย Consultant ตั้งแต่ระดับเริ่มต้นจนถึงการเป็น Partner ที่มีความรับผิดชอบสูงสุด เพื่อให้คุณได้ข้อมูลที่ชัดเจนในการตัดสินใจ

Career Path เส้นทาอาชีพของ Consultant

อาชีพ Consultant มีเส้นทางความก้าวหน้าที่ชัดเจนและเป็นระบบ ไม่ว่าจะเป็น global firm อย่าง McKinsey, BCG หรือ Big 4 อย่าง Deloitte, PwC ล้วนมีโครงสร้างคล้ายกัน โดยแต่ละเลเวลใช้เวลาประมาณ 2 ถึง 3 ปี ถ้า perform ดีและได้รับการ promote เร็วอาจใช้เวลาแค่ 1.5 ปี แต่ถ้าใครต้องการพัฒนาตัวเองให้มีความรู้แน่นก่อนก็อาจใช้เวลา 3 ถึง 4 ปี สิ่งที่น่าสนใจคือถ้าหากเริ่มเส้นทางตั้งแต่จบใหม่จนขึ้นถึงตำแหน่ง Partner รวมเวลาประมาณ 10 ถึง 15 ปีขึ้นไป ซึ่งถือว่าเร็วมากเมื่อเทียบกับสายอาชีพอื่นที่ต้องใช้เวลานานกว่าจะถึงระดับผู้บริหารสูงสุด แต่แน่นอนว่าทุกก้าวของการเติบโตในสายนี้ต้องแลกมาด้วยความพยายามและการเรียนรู้อย่างหนัก เราจะมาดูกันว่าแต่ละตำแหน่งมีหน้าที่อะไรบ้าง เงินเท่าไหร่

Intern Associate

ในช่วงเริ่มต้นของสาย consulting บทบาทหลักของคุณคือการสนับสนุนทีม ทำงานเชิงวิเคราะห์ และเรียนรู้ framework การแก้ปัญหาแบบมืออาชีพ คุณจะใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเก็บข้อมูล ทำ research วิเคราะห์ด้วย Excel หรือ BI tools และเตรียม slide ที่ทีมใช้ในการนำเสนอให้ลูกค้า แม้จะเป็นงานเบื้องหลัง แต่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาทักษะ problem solving และ storytelling ที่จำเป็นในสายงานนี้ ช่วงนี้คุณจะได้เรียนรู้วิธีคิดของ senior และเข้าใจ flow ของโปรเจกต์แบบจริงจัง

หน้าที่หลัก

• รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลจากหลายแหล่งเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจ

• สร้าง presentation และ report ที่ชัดเจน เข้าใจง่าย

• ทำ market research และวิเคราะห์คู่แข่งเพื่อหา insight

• สนับสนุนทีมในการเตรียมเอกสารและ workshop กับลูกค้า

• เรียนรู้การใช้เครื่องมือวิเคราะห์ต่างๆ อย่าง Excel, Power BI หรือ Tableau

เงินเดือนประมาณ 100,000 - 150,000 บาทต่อเดือน

Senior Consultant / Engagement Manager

ถึงตำแหน่งนี้หลายคนบอกว่าเป็นช่วงที่ challenging และโหดที่สุดในสายอาชีพ consultant เพราะต้องคั่นกลางระหว่างลูกค้า ทีมงาน และ Partner พร้อมกัน คุณเป็นคนที่ต้องรับหน้าโปรเจกต์โดยตรง ต้องทำให้ลูกค้าพอใจ ต้องจัดการทีมทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และ deliver output ที่ตรงตามมาตรฐานของ Partner ในช่วงนี้คุณไม่ได้แค่ทำงาน technical อย่างเดียว แต่ต้องเริ่มดูแลคน จัดการความขัดแย้ง ให้ coaching และ mentor คนในทีม ซึ่งหลายคนบอกว่าเป็น turning point สำคัญที่ต้องเปลี่ยนจาก individual contributor มาเป็น people leader

หน้าที่หลัก

• lead ทีม 2 ถึง 5 คนในโปรเจกต์ตั้งแต้ต้นจนจบ

• ออกแบบวิธีแก้ปัญหา approach และคุมคุณภาพของ output ทั้งหมด

• เป็นหน้าเป็นตาในการประสานงานกับลูกค้า handle ทั้งคำถามและข้อกังวลต่างๆ

• coach และ mentor คนในทีม ให้ feedback และช่วยพัฒนา junior

• manage budget และ scope ของโปรเจกต์ให้อยู่ในกรอบ

• แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าและจัดการกับสถานการณ์ยากๆ

เงินเดือนประมาณ 200,000 - 300,000 บาทต่อเดือน

Manager / Senior Manager / Principal

ถึงจุดนี้คุณจะเริ่มมองเห็นภาพใหญ่ในระดับที่แตกต่างไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิง ไม่ได้ดูแลแค่โปรเจกต์เดียวอีกต่อไป แต่ต้องดูหลายโปรเจกต์พร้อมกัน และเริ่มมีหน้าที่ช่วยขายงานให้บริษัทด้วย คุณต้องเป็น thought leader ในสายงานที่ตัวเองเชี่ยวชาญ ไม่ว่าจะเป็น industry เฉพาะอย่าง banking, retail หรือ functional area อย่าง data, HR, ESG ในตำแหน่งนี้คุณจะเริ่มเข้าร่วม business development ทำ proposal pitch งานกับลูกค้าใหม่ ตอบ RFP และสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าในระยะยาว หลายคนเปรียบว่าตำแหน่งนี้เป็นสะพานเชื่อมไปสู่ Partner เพราะเริ่มต้องคิดเชิงธุรกิจมากขึ้น ไม่ใช่แค่ deliver งานให้ดีเท่านั้น

หน้าที่หลัก

• ดูแลหลายโปรเจกต์ไปพร้อมกัน บางทีอาจมี 3 ถึง 5 โปรเจกต์พร้อมกัน

• ช่วยขายงาน ทำ proposal pitch และตอบ RFP ให้ลูกค้าใหม่และลูกค้าเก่า

• เป็น thought leader ใน industry หรือสายงานเฉพาะทาง เขียน article หรือพูดในงานต่างๆ

• มองภาพรวมของลูกค้าในระดับ portfolio คิดว่าจะขายงานอะไรเพิ่มได้บ้าง

• วางแผนทีมและพัฒนาคน ทำ performance review และ succession planning

เงินเดือนประมาณ 400,000 - 600,000 บาทต่อเดือน

Associate Partner / Partner / Senior Partner

ตำแหน่งสูงสุดในสาย consulting ที่หลายคนใฝ่ฝัน ถึงจุดนี้คุณไม่ใช่พนักงานอีกต่อไป แต่เป็นเจ้าของร่วมของบริษัท รายได้ไม่ได้มาจากเงินเดือนอย่างเดียว แต่มาจากผลกำไรของบริษัทด้วย ยิ่ง firm ทำได้ดีเท่าไหร่ คุณก็ได้มากขึ้นเท่านั้น Partner ไม่ได้ลงมือทำงาน technical อีกแล้ว แต่โฟกัสไปที่การสร้างความสัมพันธ์กับผู้บริหารระดับสูง ขับเคลื่อนธุรกิจของ firm และเป็นหน้าเป็นตาของแบรนด์ คุณต้องไปพบลูกค้า ไปงาน conference พูดกับสื่อ และสร้าง thought leadership ให้กับบริษัท สิ่งที่ Partner ทำจริงๆ คือการเปิดประตูใหม่ๆ ให้ firm ไม่ว่าจะเป็นลูกค้าใหม่ practice ใหม่ หรือตลาดใหม่ ถ้าคุณเก่งในเรื่อง ESG คุณอาจเป็นคนสร้าง ESG practice ขึ้นมาใหม่ ถ้าคุณเก่งเรื่อง AI คุณอาจเป็นหัวหอกพา firm เข้าสู่ AI consulting

หน้าที่หลัก

• own relationship กับผู้บริหารระดับ C-level ของลูกค้า สร้างความสัมพันธ์ระยะยาว

• นำบริษัทด้านกลยุทธ์และรายได้ มี P&L responsibility

• represent brand ของบริษัทในงาน conference สื่อต่างๆ และเป็น thought leader

• ขับเคลื่อน practice ใหม่อย่าง ESG, AI, Digital Transformation

• mentor และพัฒนา partner รุ่นถัดไป

• ตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ของ firm ร่วมกับ leadership team

เงินเดือนประมาณ 600,000 - 1,000,000 บาทต่อเดือนขึ้นไป บวกส่วนแบ่งผลกำไร ซึ่งในบาง firm ที่ใหญ่ Partner อาจได้ถึงหลายล้านบาทต่อปี

สรุปเส้นทางอาชีพ Consultant

FAQ คำถามที่พบบ่อย

อาชีพ Consultant คืออะไร Consultant หรือที่ปรึกษา คือผู้เชี่ยวชาญที่เข้าไปช่วยองค์กรต่างๆ วิเคราะห์ปัญหา ออกแบบแนวทางแก้ไข และวางแผนการนำไปปฏิบัติ โดยไม่ได้เป็นพนักงานประจำของบริษัทนั้น การทำงานเป็นแบบ project based มีกรอบเวลาชัดเจน และครอบคลุมหลายสาขา ไม่ว่าจะเป็น Strategy, IT, HR, Data, ESG หรือ Digital Marketing

Consultant เงินเดือนเท่าไหร่ เงินเดือน Consultant ในไทยขึ้นอยู่กับระดับตำแหน่งและประสบการณ์ โดยคนจบใหม่ระดับ Analyst จะได้ประมาณ 25,000 ถึง 45,000 บาทต่อเดือน ระดับ Consultant ประมาณ 45,000 ถึง 80,000 บาท Senior Consultant ประมาณ 80,000 ถึง 120,000 บาท Manager ประมาณ 120,000 ถึง 200,000 บาท และ Partner สามารถได้ตั้งแต่ 200,000 บาทขึ้นไปบวกส่วนแบ่งผลกำไร

เส้นทางอาชีพ Consultant มีกี่ขั้น เส้นทางอาชีพ Consultant มีทั้งหมด 5 ระดับหลัก ได้แก่ Analyst, Consultant, Senior, Consultant/Engagement Manager, Manager/Senior Manager และ Partner โดยแต่ละระดับใช้เวลาประมาณ 2 ถึง 3 ปี ถ้าเดินเต็มสายจนถึง Partner ใช้เวลารวมประมาณ 10 ถึง 15 ปี ซึ่งถือว่าเร็วกว่าสายอาชีพอื่นๆ

Consultant ต้องมี skill อะไรบ้าง Skill สำคัญของ Consultant ประกอบด้วย Problem Solving และ Critical Thinking, Analytical Skill อย่าง Excel และ Data Visualization, Communication และ Storytelling, Project Management, Domain Knowledge ในอุตสาหกรรมที่เชี่ยวชาญ และ Soft Skill อย่าง Resilience, Empathy และ Teamwork เพราะงานมักมี pressure และ deadline สูง

Consultant ทำงานหนักแค่ไหน Consultant เป็นอาชีพที่มีชั่วโมงทำงานยาวและ intensity สูง โดยเฉพาะในช่วงที่มีโปรเจกต์ใหญ่หรือใกล้ deadline อาจต้อง OT บ่อยและอาจต้อง travel ไปทำงานที่ site ลูกค้า อย่างไรก็ตาม ความหนักของงานจะแลกมาด้วย learning curve ที่สูงมาก network กว้าง และโอกาสในการเติบโตที่เร็ว

จบอะไรถึงจะเป็น Consultant ได้ สาขาวิชาที่เหมาะกับอาชีพ Consultant มีหลากหลาย ไม่จำกัดเฉพาะสายใดสายหนึ่ง สาขาที่นิยมได้แก่ Business Administration, Economics, Engineering, Computer Science, Data Science และ Finance อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญกว่าคือ mindset การคิดเชิงวิเคราะห์ การแก้ปัญหา และประสบการณ์จาก internship หรือ activity ต่างๆ

Consultant ออกไปทำงานอะไรได้บ้าง หลังจากทำ Consultant ไป 3 ถึง 7 ปี หลายคนเลือกเปลี่ยนสายไปทำงานอื่น เช่น Corporate Strategy หรือ Head of Strategy, Product Manager ใน tech company หรือ startup, Venture Capital หรือ Private Equity, ตำแหน่งผู้บริหารระดับ C-level หรือตั้ง boutique consulting firm ของตัวเอง ทักษะที่ได้จาก consulting สามารถนำไปใช้ได้กับหลายสายอาชีพ

Big 4 Consulting คืออะไร Big 4 Consulting หมายถึง 4 บริษัทที่ปรึกษาชั้นนำระดับโลก ได้แก่ Deloitte, PwC, EY และ KPMG บริษัทเหล่านี้มีทั้งงานด้าน Audit, Tax, Advisory และ Consulting ครอบคลุมหลายสายงาน มีโอกาสเติบโตที่ชัดเจน และเป็นที่ยอมรับในวงการอย่างสูง

MBB คืออะไร MBB ย่อมาจาก McKinsey, BCG และ Bain ซึ่งเป็น 3 บริษัทที่ปรึกษาด้าน Strategy ชั้นนำสุดในโลก บริษัทเหล่านี้โฟกัสเฉพาะงาน Management และ Strategy Consulting ระดับสูง มีชื่อเสียงในด้านคุณภาพงานและการพัฒนาคน ถือเป็นฝันของคนอยากเป็น Consultant หลายคน

Consultant กับ Freelancer ต่างกันอย่างไร Consultant ส่วนใหญ่ทำงานกับ consulting firm มีโครงสร้างอาชีพชัดเจน ทำงานเป็นทีม และมีระบบพัฒนาคนที่เข้มข้น ในขณะที่ Freelance Consultant ทำงานอิสระ รับงานเอง จัดการทุกอย่างเอง มีความยืดหยุ่นสูงแต่ต้องหาลูกค้าและบริหารธุรกิจด้วยตัวเอง

จำเป็นต้องมี MBA ไหมถึงจะเป็น Consultant ได้ ไม่จำเป็นต้องมี MBA ก็เป็น Consultant ได้ หลายคนเริ่มต้นด้วยปริญญาตรีและเข้าทำงานในตำแหน่ง Analyst ได้เลย อย่างไรก็ตาม MBA จาก top school สามารถเปิดประตูเข้า MBB หรือ global firm ได้ง่ายขึ้น และช่วยให้ข้ามระดับเร็วขึ้น โดยเฉพาะถ้าเข้าในตำแหน่ง Associate ซึ่งสูงกว่า Analyst

สนใจหางาน อยากเปลื่ยนสายงานส่ง Resume มาให้เรา

Hyperwork คือใคร

อ้างอิง

Deloitte. (n.d.). Understanding career progression at Deloitte: From analyst to partner. Retrieved November 25, 2025, from https://www.deloitte.com/au/en/careers/deloitte-life/blogs/career-progression-at-deloitte.html?utm_source=chatgpt.com

Gupta, M. (2025, November 8). Consultant job titles by level: Career path and progression. CaseBasix. Retrieved November 25, 2025, from https://www.casebasix.com/pages/consultant-job-titles-by-level?utm_source=chatgpt.com

Consultancy Asia. (n.d.). Career path. Retrieved November 25, 2025, from https://www.consultancy.asia/career/career-path?utm_source=chatgpt.com

PrepLounge. (2017, December 24). McKinsey hierarchy: The different position levels. Retrieved November 25, 2025, from https://www.preplounge.com/consulting-forum/position-levels-in-mckinsey-1126?utm_source=chatgpt.com

อ่านบทความของเราเพิ่มเติม